Marmara Denizi komadan nasıl çıkar?
Uzmanlar tarafından 'komada' olarak tanımlanan Marmara Denizi, bu durumdan nasıl çıkar? Esra Toptaş yazdı...
2021’de Marmara Denizi’nde görülen müsilaj tehlikesi sürüyor mu? Uzmanlar Marmara için ‘komada’ tanımlaması yapıyor. Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız da Marmara’nın komadan nasıl çıkacağını anlattı.
Yıldız, "Marmara Denizi’nin Kirlilik Yükünün Azaltılması Ve Sürdürülebilir Atık Su Yönetimi’ başlıklı raporumuzda; açıklanan önlemlerin Marmara Denizi’nin kirlilik yükünün azaltılmasında beklenen sonuçları vermeyeceği belirtilmiş ve alınması gereken önlemler konusundaki önerilerimiz yer almıştı" diyerek şunları söyledi:
"Aradan 3 yıl geçtikten sonra yapılan tetkikler Marmara Denizinde kirliliğin artmakta olduğunu ve denizin komaya girdiğini ortaya koydu.
Marmara Denizi’nde 2021'de oluşan Deniz Salyası (Müsilaj) kirliliği sonrasında 22 maddelik Marmara Denizi Eylem Planı hazırlandı. Daha sonra kısa, orta ve uzun vadeli faaliyetleri içeren Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı 2021-2024 açıklandı. Bu planın kapsamı, Boğazlar ve Susurluk Havzası dahil Marmara Denizi Hidrolojik Havzası ile bu havzada yer alan illerden İstanbul, Bursa ve Kocaeli illerinin tamamı olarak açıklandı. Marmara Denizi Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edildi, Marmara bölgesindeki sanayi faaliyetlerini azaltmak için uzun vadede Türkiye Ulusal Mekânsal Stratejik Planı hazırlandığı belirtildi. Bölgedeki atık bırakan tesisler izlemeye alındı. Birçoğuna para cezası kesilmişti.
Marmara Denizi Eylem Planı Koordinasyon Kurulu tarafından yürütülüyor. Bu kurul Valilik koordinasyonunda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve ilgili kurum ve kuruluşların katılımı ile her İl özelinde toplantılar yaparak Bütünleşik Stratejik Plan'daki ilgili tüm hususları ayrıntılı olarak istişare ediyor.
Bu planın maddelerinin 14 tanesi kirlilik yükünün azaltılmasıyla ilgiliydi. Fakat ODTÜ tarafından açıklanan sonuçlar 2021-2024 Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı uygulanmasından istenilen sonuçların elde edilemediği ortaya çıktı.”
Dursun Yıldız, Marmara için yapılması gerekenleri şöyle açıkladı:
*Müsilaj sorunu biyolojik sonuçları nedeniyle bir kirlilik sorunudur. Ancak nedenleri itibariyle bir atık yönetimi, atık su yönetimi, su kalitesi yönetimi sorunu olarak görülmelidir. Bu nedenle sorunu ortaya çıkartan sebepleri ortadan kaldırılmadan çözülemez. Kısa, orta ve uzun vadede çözüm için şimdi yapılacak şey ise geçmişte yapılmaya çalışılan klasik parçalı su yönetimi anlayışından farklı olmak zorundadır.
* Bu kapsamda önce sorunun yaşandığı Marmara Denizine boşalan akarsuların tümünü birlikte ele alan bir havza alanı tanımlanmalıdır.
* Marmara Denizi havzasının kirlilik baskısından kurtulması için Marmara havzasını koruma planının tam yetkili bir kurum tarafından uygulamaya başlanması gerekiyor. Bunun için en sıkı denetimlere ve cezalara ilişkin yasal ve yönetmeliksel eksiklikler hızla tamamlanmalıdır.
* Marmara Denizi gittikçe ağırlaşıyor. Marmara Denizi çevresinde alınacak olan önlemlerin başarılı olması geçici kurulların koordinasyonu ile değil havzanın tümüne hakim ve yetkilendirilmiş etkili bir kurumun takip, denetim ve uygulamaları ile mümkündür."
Fotoğraflar: İHA
