Doğrudan yabancı yatırımın yarıdan fazlası gayrimenkul

2017 yılı ödemeler dengesi verilerine göre cari açık 47.1 milyar dolara ulaştı. Önceki yıla göre 14 milyar dolarlık artışla beklenmeyen kadar yüksek bir rakam çıktı. Bu durumda cari açığın beklenen 850 milyar dolarlık milli gelire oranı yüzde 5.5’e çıkar. 2016’da yüzde 3.8’den yüzde 5.5’e sıçradıktan sonra bu yıl artışın frenlenmesi gerekiyor. Yoksa hem tutarın büyüklüğü, hem de oranın yüksekliği ve artış hızı bakımından Türkiye çok dikkat çekecek.

- Doğrudan yatırımların devam etmesini kritik önemde görüyoruz. Hemen belirtelim ki 2017 bu konuda biraz daha irtifa kaybettiğimiz yıl oldu.

- Bir kere yabancıların yurtiçinde doğrudan yatırımları 13.3 milyardan 10.8 milyar dolara indi. Türklerin yurtdışına yaptığı yatırımlar da 3.1 milyar dolardan 2.7 milyar dolara indi. Bu durumda net doğrudan yatırım tutarı 8.1 milyar dolar oldu. Netleştirilmiş doğrudan yatırım önceki yılın 10.1 milyar dolarlık rakamının 2 milyar dolar altına indi. Birinci irtifa kaybı burada.

- İkincisi de, 8.1 milyar dolarlık doğrudan yatırımın yüzde 57 ile yarıdan fazlasını gayrimenkul yatırımları oluşturdu. Geçen yıl 4.6 milyar dolarlık gayrimenkul yatırımı tüm zamanların en yükseğine çıktı. Gayrimenkul yatırımı yabancıların doğrudan yatırımlarından düştüğümüzde geriye neti kalıyor. Bunun da tutarı 3.5 milyar dolar.

- Ele aldığımız 2004-2017 dönemindeki 14 yılda ise Türkiye’ye gelen doğrudan yabancı yatırımları 190 milyar doları buldu. Doğrudan yatırımlar aynı dönemdeki 540.4 milyar dolara ulaşan cari açığın yüzde 35’lik kısmını finanse etti.

- Aynı dönemde Türklerin yurtdışına yaptığı doğrudan yatırımlar 38.6 milyar dolara vardı.

- Yabancıların Türkiye’den aldığı gayrimenkul tutarı da 14 yılda 41 milyar dolara vardı. Bu tutar da cari açık toplamının yüzde 7.6’sını oluşturuyor. Yani açığın bu kadarı gayrimenkulle karşılandı.

- Sonuçta ya büyümeden ödün verip cari açığı aşağı çekeceğiz ya da doğrudan yabancı yatırımları artırıp cari açığın daha büyük kısmını bu yolla finanse edeceğiz. Tersi ise bıçak sırtı gidiştir.