Yasak mı yoksa damak tadı meselesi mi: Eskiden denizciler neden tuttukları balığı yemezdi?
Denizcilerin tuttukları balıkları tüketmediği yıllardır bilinen bir durum. Peki, denizciler neden uzun süre dönmemelerine rağmen protein kaynağı olan bu balıkları tüketmiyorlardı? Tüketmeleri mi yasaktı yoksa basitçe sevmedikleri için miydi? İşte, denizcilerin tuttukları balığı yemekten neden kaçındıkları ve bu durumun altında yatan şaşırtıcı sebep!
Eski zamanlarda denizciler, yemeklerini saklayabilecekleri dolapları olmadığından sağlıklı besine ulaşmakta zorlanıyorlardı. Bu zorlu koşullar altında kolayca ulaşabilecekleri doyurucu bir besin olan balıkları ise tüketebilirlerdi ancak asla yemiyorlardı. Yiyenler de sorunla karşılaşıyordu. Bu yüzden haberimizde denizcilerin neden tuttukları balığı yemediğine, yiyenlere ne olduğuna, balık yerine tercih ettikleri yiyeceklere yer verdik. İşte, detaylar...
DENİZCİLER SERT ÇİVİ ADLI KRAKER YİYORLARDI
Güçlü bir fırtınadan sonra dalgalar, yiyecek deposunu yok edebilirdi bu yüzden denizciler bozulmayacak yiyecekleri tüketiyorlardı. Gemilerdeki en yaygın yiyecek seçeneklerinden biri, suyla yumuşatılabilen tuzlu bir krakerdi. "Sert çivi" (hard tack biscuit) olarak adlandırılan bu yiyecek, kuru tutulduğu sürece nadir bozulurdu.
BALIK TÜKETMEYE ÇALIŞAN DENİZCİLERE NE OLDU?
Coğrafi keşifler döneminde İtalyan denizci Antonio Pigafetta, seyir defterinde gemisinin mürettebatının yakaladığı balıkları yemediğini yazdı. Ayrıca aynı defterde, denizcilerden 40'ının hayatını kaybettiğinden bahsetti.
Doğal olarak denizciler yalnızca zehirli balıkların tehlikeli olduğunu düşünüyordu bu yüzden sadece bildikleri balıkları yiyorlardı. Ancak iyi pişmiş bir ton balığı bile zehirli olabilirdi ve mürettebat bunu zor yoldan öğrenmek zorunda kalmıştı.
BALIKLARIN YENMEMESİ GEREKTİĞİ NE ZAMANDAN BERİ BİLİNİYOR?
Açık denizde yakalanan balıkları yeme sorunu M.Ö. 7. yüzyıla kadar uzanır. Antik Çin'deki imparatorluk şifacıları, bazı denizcilerin hayatını kaybetmesinin nedeninin balık yemek olduğunu biliyorlardı ancak bunu kanıtlayamadılar.
1886'da Kübalı bir doktor, yemesi güvenli bir tür olarak kabul edilmesine rağmen bazı balıkların dokularında ve kaslarında zehir bulunduğunu anlayana kadar ölen denizcilerin gizemi çözülemedi.
BALIKLARDAKİ ZEHİR NEREDEN GELİYOR?
Bu tür bir zehir, aslında planktonda bulunur ancak bazı balıklar bu planktonu etkilenmeden yiyebildikleri için vücutlarında bu zehir kalır. Ayrıca balık büyüdükçe zehrin oranı da onlarla birlikte artar.
Yani balık ne kadar uzun süre pişirilirse pişirilsin bu zehir ortadan kaybolmadığı için balıkçılar, tuttukları balıkları yemekten uzak dururlar.
DENİZCİLER BALIĞIN ZEHİRLİ OLUP OLMADIĞINI NASIL ANLIYOR?
İspanyol denizciler, balıkların üzerine gümüş madeni koyunca rengi değişirse balığı zehirli kabul edip denize atarlardı. Diğer denizciler ise yakaladıkları balıkları güvertede bırakıp üzerine sinek veya diğer böceklerin gelip gelmediğine bakardı, böcekler gelirse balığı güvenli kabul ederlerdi.
Kaynak: Bright Side
